Vaginisme
Lukt het je niet om een tampon in te brengen? Heb je veel pijn tijdens de seks? Of voel je rondom je bekken veel spanning? Dan kan het zijn dat je last hebt van vaginisme. Dit is een onbewuste reactie van je lichaam. Het lijkt alsof je vagina op slot zit. Niks kan binnendringen. Geen tampon, geen vinger of iets anders. Heel frustrerend. Waarom doet je lichaam dit? Dat lees je op deze pagina. Leer alles over vaginisme, van oorzaak tot gevolg en wat wij voor je kunnen betekenen.
Dit bericht is voor het laatst bijgewerkt op: 20 februari 2024Wat is vaginisme?Vaginisme, ook wel vaginistische reactie, is een aandoening waarbij de spieren in je bekkenbodem onbewust samentrekken. Vaak is dit een automatische reactie van je lichaam die angst heeft voor het binnendringen van iets. Wanneer je dit probeert, spannen de spieren zich onbewust aan, wat behoorlijk pijnlijk kan zijn. Het wordt dan lastig om iets in je vagina in te brengen (penetratie), of het nu gaat om tampons, menstruatiecups, vingers, een penis of andere objecten. Een vaginistische reactie komt best vaak voor. Ongeveer twintig procent van de vrouwen in Nederland heeft er weleens last van, en ongeveer vijf procent ervaart het regelmatig of vaak. Toch hoor je het niet vaak. Door de (sociale) media en/of verhalen van anderen hebben we het idee dat seks altijd leuk moet zijn. Daar wordt het leven met vaginisme niet makkelijker op. Het heeft invloed op je mentale en lichamelijke welzijn. Misschien zelfs op je relatie, want je kan misschien niet zo intiem zijn als je zou willen.
Benieuwd wat we voor je kunnen doen?
Soorten vaginisme
Er wordt (nog) niet zo veel gesproken over vaginisme. Dit kan heel eenzaam voelen als je hier last van hebt. Je kan angstig en onzeker worden. Daarom is het goed om te weten dat je je nergens voor hoeft te schamen. Meerdere vrouwen hebben hier weleens last van. Er bestaan verschillende vormen van vaginisme: primair -, secundair – en situationeel vaginisme. We spreken van primair vaginisme als je altijd al last hebt gehad om iets in te brengen in je vagina. Dit houdt in dat je nooit enige vorm van penetratie kon verdragen zonder daarbij problemen te ervaren. Het kan ook plotseling optreden, bijvoorbeeld door een infectie, huidproblemen, endometriose of een andere oorzaak. Dit wordt ook wel secundair vaginisme genoemd. Je kan ook last hebben van situationeel vaginisme. Dit betekent dat je in bepaalde situaties vaginisme ervaart. Zo kan het tijdens het vrijen ontstaan, maar kan je zonder problemen een tampon inbrengen.
Symptomen vaginisme
Iedereen ervaart de symptomen van vaginisme anders. Sommige vrouwen hebben pijn bij het vrijen, maar het lukt wel. Terwijl andere vrouwen geen seks kunnen hebben, maar wel een tampon kunnen inbrengen. En in sommige gevallen lukt beide niet. Vaginisme is moeilijk te herkennen. Je ziet de aandoening niet en het treedt onwillekeurig op. Toch zijn er een aantal symptomen waaraan je vaginisme kan herkennen.
- Je hebt problemen met iets inbrengen in je vagina;
- Je ervaart pijn tijdens het vrijen, met of zonder duidelijke reden;
- Je hebt pijn bij het gebruiken van een tampon;
- Je ervaart spierkrampen of ademhalingsproblemen die weer stoppen wanneer de poging tot geslachtsgemeenschap wordt gestopt.
Oorzaak vaginisme
Vaginisme is in de meeste gevallen een mentale blokkade. Soms kan het ook een lichamelijke oorzaak hebben. De oorzaak is niet altijd vast te stellen. Gelukkig hoef je niet altijd de oorzaak te weten om vaginisme op te lossen. Maar we snappen dat je het fijn vindt om het wel te weten. Hoe kan vaginisme ontstaan? Al van kleins af aan krijgen vrouwen vaak een negatieve boodschap over seksualiteit mee. Hierdoor kan je negatief denken over seks. Je kan bijvoorbeeld bang zijn om zwanger te worden, een soa te krijgen of om pijn te hebben. Een andere reden kan vanuit perfectionisme, onzekerheid of faalangst komen. Je wilt het graag goed doen in bed. Of je hebt veel spanning in je lichaam en/of rondom je bekken. Een vaginistische reactie kan ook ontstaan door relatieproblemen. Misschien vertrouw je je partner niet of hebben jullie last van communicatieproblemen. Een andere mogelijk oorzaak van vaginisme is een trauma. Het kan een gevolg zijn van seksueel misbruik.
Gevolgen vaginisme
Naast dat vaginisme pijnlijk kan zijn, is het ook ontzettend vervelend. Het kan gevolgen hebben voor je mentale gezondheid en seksuele relatie. Misschien denk je dat er iets mis is met je lichaam. ‘Waarom lukt het niet?’ ‘Wat is er mis met mij? Vaak wordt je er wat onzekerder over. Je gaat je terugtrekken of je vermijdt seksueel contact volledig. Als je een relatie hebt, kan dit voor spanningen zorgen. Vooral wanneer je partner geen begrip toont. Dan is het lastiger om een gezonde relatie te houden. Ook als je geen relatie hebt, kan vaginisme in de weg zitten. Je kan bang zijn om een relatie aan te gaan. Vaak omdat je bang bent voor de reactie van de ander. Vrouwen met een vaginistische reactie zitten vast in een vicieuze cirkel. Je bent bang dat je pijn krijgt, door de spanning spannen je spieren meer aan waardoor je meer pijn krijgt. Gevoelens van schaamte kruipen naar boven. ‘Waarom heb ik geen plezierige seks zoals iedereen?’. Je zelfvertrouwen gaat omlaag en je kan een laag zelfbeeld krijgen. Seks wordt iets negatiefs en je kan er zelf angstig voor worden. Vaginisme kan ook lichamelijke gevolgen hebben. Je kan pijn in je onderbuik hebben en het is moeilijker om op een natuurlijke manier zwanger te worden.
Behandeling vaginisme
Vaginisme is een ingewikkelde aandoening. Bij elke vrouw uit het anders. Dit kan het lastig maken om de juiste behandeling te vinden. Afhankelijk van de klachten die je ervaart worden verschillende gezondheidsprofessionals (bijvoorbeeld een fysiotherapeut, gynaecoloog, seksuoloog of een psycholoog) betrokken bij de behandeling. Hoe wij je kunnen helpen? Een psycholoog kan je helpen om de oorzaak van je vaginisme te achterhalen. Afhankelijk van de oorzaak kunnen verschillende therapievormen ingezet worden. Meestal wordt psycho-educatie, cognitieve gedragstherapie (CGT) of systeemtherapie ingezet. Een psycholoog kan je ook helpen om je zelfbeeld te herstellen of leert je verschillende ontspanningstechnieken aan. Wil je meer weten over vaginisme en/of hoe wij je verder kunnen helpen? Neem dan contact op met ons deskundige verwijsteam. Dit doe je door een gratis adviesgesprek te plannen of bel ons op 085-4014720.
Op zoek naar een erkend psycholoog?
Deze psychologen helpen je graag bij seksualiteit. Bekijk hun profiel en plan je adviesgesprek in.
Bronnen
Hulp of advies nodig?
Blijf niet met je klachten lopen en bel met ons. We kunnen je adviseren en plannen wanneer gewenst direct een afspraak voor je in bij een psycholoog die bij je past.
